Podróże czas zacząć! Jak to robić bezpiecznie?

Znie­sio­no więk­szość obostrzeń, a biu­ra tury­stycz­ne wzna­wia­ją dzia­łal­ność, rezer­wu­je­my pierw­szy lot za gra­ni­cę i przy­go­to­wu­je­my się do pierw­szej od daw­na podró­ży. Taki plan na to lato ma zapew­ne wie­lu z nas. Coraz mniej­sza licz­ba zacho­ro­wań oraz coraz wię­cej osób zaszcze­pio­nych skut­ku­je luzo­wa­niem obostrzeń w wie­lu kra­jach, a Komi­sja Euro­pej­ska ape­lu­je o zła­go­dze­nie ogra­ni­czeń dla podró­żu­ją­cych w Unii Euro­pej­skiej¹. Wszyst­ko to spra­wia, że tak­że Pola­cy z coraz więk­szym opty­mi­zmem wypa­tru­ją moż­li­wo­ści wyjaz­du na upra­gnio­ne waka­cje. Trze­ba jed­nak pamię­tać, że nie ozna­cza to koń­ca pan­de­mii, a poza koro­na­wi­ru­sem w podró­ży może­my się natknąć na inne cho­ro­by. Na szczę­ście przed więk­szo­ścią z nich może­my się uchro­nić, sto­su­jąc odpo­wied­nie środ­ki higie­ny i w ten spo­sób niwe­lu­jąc zagro­że­nie dla nasze­go zdro­wia nie­mal do zera. Jak to zrobić?

Podró­że za gra­ni­cę z głową

Prze­glą­da­my ofer­ty. Znaj­du­je­my super oka­zję. Wyciecz­ka do Gru­zji. Szan­sa na poczu­cie innej kul­tu­ry, zoba­cze­nie Tibi­li­si, skosz­to­wa­nie gru­ziń­skie­go wina i ory­gi­nal­nych chin­ka­li, all inc­lu­si­ve, pro­mo­cja ¬ tyl­ko 50% nor­mal­nej ceny. Bez zasta­no­wie­nia wybie­ra­my numer do biu­ra podró­ży albo nawet opła­ca­my wyciecz­kę z góry przez inter­net. Taka oka­zja może się prze­cież nie powtó­rzyć, praw­da? Tu się zatrzymajmy.

Sytu­acja na świe­cie jest wyjąt­ko­wa, więc przed wybra­niem kie­run­ku wyjaz­du, oprócz ceny i atrak­cyj­no­ści miej­sca, w tro­sce o nasze bez­pie­czeń­stwo powin­no nam wejść w nawyk spraw­dza­nie, jak dany kraj radzi sobie z epi­de­mią. Naj­le­piej spraw­dzić licz­bę zaka­żeń w cią­gu tygo­dnia w prze­li­cze­niu na milion osób. Jest to bar­dziej mia­ro­daj­ny spo­sób niż porów­ny­wa­nie licz­by wszyst­kich zaka­żeń, bo 1000 przy­pad­ków w kil­ku­dzie­się­cio­mi­lio­no­wym kra­ju nie rów­na się takiej samej licz­bie w małym kra­ju jak np. Islandia.

Gru­zja, któ­ra jest jed­nym z ulu­bio­nych kie­run­ków Pola­ków w ostat­nim cza­sie, w tym momen­cie ma ponad 5 razy wię­cej zaka­żeń niż Pol­ska w ana­lo­gicz­nym tygo­dniu – 1775². Dla porów­na­nia w Pol­sce w cią­gu ostat­nie­go tygo­dnia zosta­ło potwier­dzo­nych 290 przy­pad­ków w prze­li­cze­niu na milion osób³. Wśród innych kra­jów prze­gry­wa­ją­cych z roz­wo­jem pan­de­mii, a będą­cych czę­stym celem waka­cyj­nym Pola­ków, moż­na wymie­nić też m.in.: Gre­cję w któ­rej zaka­że­nia utrzy­mu­ją się na sto­sun­ko­wo wyso­kim pozio­mie z 1218 przy­pad­ka­mi w cią­gu tygo­dnia oraz Chor­wa­cję, któ­ra dopie­ro wycho­dzi z „dru­giej fali”⁴, gdzie licz­ba zaka­żeń na milion w cią­gu tygo­dnia wyno­si­ła 865. Wszyst­kie te kra­je co roku znaj­du­ją się w czo­łów­ce ulu­bio­nych kie­run­ków pol­skich wcza­so­wi­czów. Dużo zaka­żeń utrzy­mu­je się też we Fran­cji – 1317. Z kolei naj­gor­sza sytu­acja w Euro­pie panu­je obec­nie w Szwe­cji, gdzie nie tyl­ko w cią­gu ostat­nie­go tygo­dnia zano­to­wa­no 2100 zaka­żeń, ale tak­że kraj ten wciąż utrzy­mu­je się w ten­den­cji wzro­sto­wej. W tro­sce o nasze bez­pie­czeń­stwo powin­ni­śmy zatem prze­ło­żyć pla­no­wa­ną wyciecz­kę pro­mem do Sztokholmu.

Z kolei wśród kra­jów, któ­re na chwi­le obec­ną są bez­piecz­niej­szy­mi niż Pol­ska kie­run­ka­mi na wcza­sy moż­na wymie­nić Egipt, gdzie notu­je się tygo­dnio­wo 78 nowych zaka­żeń na milion, czy­li 5 razy mniej niż w Pol­sce; Alba­nię z 63 przy­pad­ka­mi; Maro­ko – 56; czy Por­tu­ga­lię, gdzie nowych przy­pad­ków jest nie­co wię­cej – 302, ale jed­no­cze­śnie odno­to­wu­je się tam bar­dzo małą licz­bę śmier­ci tygo­dnio­wo w prze­li­cze­niu na milion osób – tyl­ko 0,8, w porów­na­niu do 33 w Pol­sce⁵– co może świad­czyć o dobrym pano­wa­niu nad roz­wo­jem epidemii.

Wszyst­ko to powin­ni­śmy wziąć pod uwa­gę, zanim podej­mie­my pochop­ną decy­zję o kie­run­ku wyjaz­du. Musi­my też pamię­tać, że sytu­acja zmie­nia się dyna­micz­nie. Aktu­al­ne sta­ty­sty­ki może­my spraw­dzić m.in. pod adre­sem reopen.europa.eu.

Podróż od A do Z

Gdy wybie­rze­my już bez­piecz­ny kie­ru­nek i zare­zer­wu­je­my lot, może­my szy­ko­wać się do podró­ży. Jak unik­nąć ryzy­ka? Głów­nym zada­niem jest ogra­ni­cze­nie nie­po­trzeb­nych kon­tak­tów z ludźmi.

Dla­te­go po pierw­sze, war­to kupić bile­ty albo wyciecz­kę onli­ne lub przez tele­fon, by unik­nąć sta­nia w kolej­kach, a tydzień przed wyjaz­dem ogra­ni­czyć kon­tak­ty do mini­mum, aby nie ryzy­ko­wać zaka­że­niem, któ­re może obja­wić się, gdy będzie­my już za granicą.

Przed wyjaz­dem war­to zain­sta­lo­wać na swo­im tele­fo­nie apli­ka­cję ostrze­ga­ją­cą o COVID-19. Apli­ka­cje te śle­dzą kon­tak­ty mię­dzy nami, a inny­mi oso­ba­mi posia­da­ją­cy­mi apli­ka­cję i poin­for­mu­ją nas, jeśli w trak­cie podró­ży mie­li­śmy stycz­ność z kimś, u kogo póź­niej wykry­to wiru­sa. Umoż­li­wi nam to szyb­ką reak­cję i pod­da­nie się testom. Potwier­dze­nie cho­ro­by na wcze­snym eta­pie uła­twi lecze­nie i spra­wi, że będzie­my mogli szyb­ciej się odizo­lo­wać i nie zara­zi­my naj­bliż­szych. Na ten moment nie ma jed­nej apli­ka­cji dla wszyst­kich kra­jów Euro­py, dla­te­go war­to zain­sta­lo­wać autor­ską apli­ka­cję pań­stwa, do któ­re­go się wybie­ra­my. Listę obo­wią­zu­ją­cych apli­ka­cji może­my zna­leźć na stro­nie Komi­sji Euro­pej­skiej w zakład­ce „podró­że pod­czas pan­de­mii koro­na­wi­ru­sa⁶. Wie­le z tych apli­ka­cji infor­mu­je tak­że o miej­scach, w któ­rych prze­by­wa­ły oso­by cho­re, żeby­śmy mogli w nich zacho­wać szcze­gól­ną ostroż­ność. Zgod­nie z wytycz­ny­mi UE nasze kon­tak­ty są spraw­dza­ne przez apli­ka­cję z uży­ciem tech­no­lo­gii blu­eto­oth na pod­sta­wie odle­gło­ści od innych urzą­dzeń z zain­sta­lo­wa­ną apli­ka­cją⁷, w związ­ku z czym nie zapi­su­ją histo­rii naszej loka­li­za­cji i nie musi­my oba­wiać się o naszą prywatność.

Nale­ży też pamię­tać, żeby spa­ko­wać ze sobą ter­mo­metr, leki prze­ciw­go­rącz­ko­we oraz zabrać nie­zbęd­ne doku­men­ty medycz­ne, jak ksią­żecz­ka zdro­wia. Jeże­li jedzie­my do któ­re­goś z kra­jów Unii Euro­pej­skiej, powin­ni­śmy wyro­bić EKUZ, czy­li Euro­pej­ską Kar­tę Ubez­pie­cze­nia Zdro­wot­ne­go. Potwier­dza ona nasze pra­wo do bez­płat­ne­go lecze­nia w każ­dym innym pań­stwie człon­kow­skim. Wyro­bie­nie kar­ty jest bez­płat­ne i moż­na to zro­bić w oddzia­łach NFZ. Aby unik­nąć nie­po­trzeb­ne­go stre­su w cza­sie zbli­ża­ją­ce­go się sezo­nu waka­cyj­ne­go, złóż­my wnio­sek o wyda­nie kar­ty EKUZ odpo­wied­nio wcze­śniej. Z kolei podró­żu­jąc poza UE, war­to wyku­pić dodat­ko­we ubez­pie­cze­nie zdrowotne.

Nie­zbęd­ną rze­czą w naszym baga­żu i pod ręką powin­ny być wyso­kiej jako­ści środ­ki do dezyn­fek­cji. Zarów­no do rąk, jak i do dezyn­fek­cji powierzch­ni, z któ­ry­mi będzie­my mieć do czynienia.

By jak naj­sku­tecz­niej ogra­ni­czyć kon­tak­ty z inny­mi ludź­mi, naj­bez­piecz­niej jest podró­żo­wać samo­cho­dem. Nawet w dro­dze na lot­ni­sko. Nale­ży jed­nak pamię­tać o zasa­dach higie­ny. Tu przy­da­dzą się nam środ­ki do dezyn­fek­cji powierzch­ni takie jak płyn do dezyn­fek­cji powierzch­ni MEDISEPT. Waż­ne, aby zde­zyn­fe­ko­wać naj­czę­ściej uży­wa­ne powierzch­nie, takie jak: klam­ki zewnętrz­ne i wewnętrz­ne, klu­czy­ki, kie­row­ni­cę, dźwi­gnie zmia­ny bie­gów i hamul­ca ręcz­ne­go oraz wszyst­kie pokrę­tła i przy­ci­ski znaj­du­ją­ce się w środ­ku, jak te do otwie­ra­nia okien i zmia­ny usta­wień fote­la, a tak­że ekra­nu doty­ko­we­go, jeśli taki posia­da­my. Nawet jeśli tyl­ko my podró­żu­je­my danym samo­cho­dem na co dzień, na wszyst­kie te powierzch­nie mogli­śmy nie­świa­do­mie nanieść wiru­sa i inne zaraz­ki wcze­śniej. Po zde­zyn­fe­ko­wa­niu samo­cho­du nale­ży go prze­wie­trzyć i dopie­ro wte­dy może­my bez­piecz­nie ruszać w dro­gę. Jeże­li w tra­sie musi­my sko­rzy­stać ze sta­cji ben­zy­no­wej, nale­ży pamię­tać, aby doty­kać wszyst­kich powierzch­ni wspól­nych w jed­no­ra­zo­wych ręka­wicz­kach, któ­re naj­le­piej wyrzu­cić przed powro­tem do samo­cho­du, a płat­no­ści doko­ny­wać bez­do­ty­ko­wo. Po wszyst­kim tak­że zde­zyn­fe­ko­wać ręce.

Podróż samo­lo­tem i środ­ka­mi komu­ni­ka­cji publicz­nej natu­ral­nie wią­że się z wyż­szym ryzy­kiem, jed­nak i tu może­my je ogra­ni­czyć, sto­su­jąc się do trzech głów­nych zasad w wal­ce z pan­de­mią: dystans, dezyn­fek­cja, masecz­ka. Dystans – jed­ną z pod­sta­wo­wych zasad bez­pie­czeń­stwa w przy­pad­ku cho­rób prze­no­szo­nych dro­gą kro­pel­ko­wą jest zacho­wa­nie przy­naj­mniej 2‑metrowej odle­gło­ści od innych osób. Dla­te­go, gdy pod­jeż­dża zatło­czo­ny auto­bus, war­to pocze­kać na następ­ny. Masecz­ki – prze­by­wa­jąc w miej­scach zamknię­tych, w więk­szo­ści kra­jów świa­ta musi­my mieć zało­żo­ne masecz­ki. Nale­ży jed­nak pamię­tać, że masecz­ki chro­nią nie nas samych, a oso­by dooko­ła. Dla­te­go w tro­sce o nasze bez­pie­czeń­stwo, gdy widzi­my kogoś bez masecz­ki, powin­ni­śmy zmie­nić miej­sce lub się odsu­nąć. Dezyn­fek­cja – pod­czas podró­ży nie­moż­li­wym jest nie­do­ty­ka­nie powierzch­ni wspól­nych. Dla­te­go zawsze pod ręką powin­ni­śmy mieć śro­dek do dezyn­fek­cji, a po każ­dym dotknię­ciu jakich­kol­wiek powierzch­ni, z któ­ry­mi kon­takt mia­ły inne oso­by – np. kla­mek, porę­czy, nawet po ode­bra­niu bile­tu od kon­duk­to­ra – koniecz­nie zde­zyn­fe­ko­wać dło­nie. Waż­ne by zro­bić to zanim dotknie­my naszej twa­rzy i jakie­go­kol­wiek z naszych przed­mio­tów oso­bi­stych, z któ­ry­mi będzie­my mie­li póź­niej kon­takt, w szcze­gól­no­ści tele­fo­nu, któ­ry póź­niej przy­sta­wi­my do wła­snej twa­rzy, nara­ża­jąc się na kon­takt z pato­ge­na­mi. W takich sytu­acjach pomoc­ne mogą oka­zać się chu­s­tecz­ki do dezyn­fek­cji, któ­re zmiesz­czą się do kie­sze­ni, dzię­ki cze­mu zawsze będzie­my mieć je pod ręką. Może­my nimi prze­trzeć też tele­fon lub inne przed­mio­ty oso­bi­ste, na któ­rych gro­ma­dzą się wiru­sy i bakterie.

Na dezyn­fek­cję rąk każ­do­ra­zo­wo powin­ni­śmy prze­zna­czyć co naj­mniej 30 sekund oraz sto­so­wać oko­ło 3 ml pły­nu lub żelu na każ­dą dłoń. Zawar­tość alko­ho­lu ety­lo­we­go lub izo­pro­py­lo­we­go w środ­ku bio­bój­czym nie powin­na być mniej­sza niż 60%, ale też więk­sza niż 75%. Nale­ży zwró­cić uwa­gę na to, aby na ety­kie­cie wybra­ne­go pro­duk­tu do dezyn­fek­cji – nie­za­leż­nie od tego, czy jest to spray, czy chu­s­tecz­ki – były: numer pozwo­le­nia na obrót wyda­ny przez Urząd Reje­stra­cji Pro­duk­tów Bio­bój­czych, Wyro­bów Medycz­nych i Pro­duk­tów Lecz­ni­czych, skład i infor­ma­cja na jakie mikro­or­ga­ni­zmy dzia­ła śro­dek (np. anty­bio­ty­ko­opor­ne prąt­ki gruź­li­cy). Pra­wi­dło­wa dezyn­fek­cja pro­wa­dzi do zre­du­ko­wa­nia licz­by drob­no­ustro­jów ze sku­tecz­no­ścią się­ga­ją­cą 99,999%, czy­li do pozio­mu bez­piecz­ne­go, kie­dy mikro­or­ga­ni­zmy cho­ro­bo­twór­cze nie są w sta­nie zaka­zić człowieka.

Gdzie ze szcze­pion­ką a gdzie z testem

Na lot­ni­sku rów­nież musi­my pamię­tać o wszyst­kich zasa­dach. Dodat­ko­wo w zależ­no­ści od kra­ju, któ­ry wybie­rze­my, cze­ka­ją nas inne pro­ce­du­ry. W więk­szo­ści przy­pad­ków będzie­my zmu­sze­ni do zro­bie­nia testów na koro­na­wi­ru­sa przed odpra­wą oraz po wylą­do­wa­niu i tyl­ko nega­tyw­ny wynik zwol­ni nas z kwa­ran­tan­ny. Coraz wię­cej państw zwal­nia jed­nak z kwa­ran­tan­ny i testów oso­by w peł­ni zaszcze­pio­ne (to zna­czy po dwóch tygo­dniach od otrzy­ma­nia ostat­niej daw­ki szcze­pion­ki)⁸. Do kra­jów tych nale­żą m.in. Gre­cja, Por­tu­ga­lia, gdzie z testów zwal­nia też potwier­dze­nie prze­by­cia infek­cji, podob­nie jest tak­że w Chor­wa­cji czy Buł­ga­rii. Decy­zję o swo­bod­nym wpusz­cza­niu zaszcze­pio­nych tury­stów ogło­si­ła ostat­nio rów­nież Hisz­pa­nia⁹. Z kolei Alba­nia jest jed­nym z nie­licz­nych państw, do któ­re­go miesz­kań­cy Pol­ski mogą wje­chać bez koniecz­no­ści prze­cho­dze­nia badań nawet bez szcze­pie­nia. Za to w przy­pad­ku kra­jów takich jak Indie, RPA i Bra­zy­lia nawet nega­tyw­ny wynik testu nie zwal­nia z obo­wiąz­ku kwa­ran­tan­ny¹⁰.

Skąd czer­pać informacje?

Aby pomóc odna­leźć się w tym cha­osie zwią­za­nym z ogra­ni­cze­nia­mi w prze­kra­cza­niu gra­nic i inny­mi zasa­da­mi obo­wią­zu­ją­cy­mi w poszcze­gól­nych kra­jach człon­kow­skich, Unia Euro­pej­ska uru­cho­mi­ła por­tal Re-open EU. Pod adre­sem reopen.europa.eu albo z wyko­rzy­sta­niem spe­cjal­nej apli­ka­cji mobil­nej może­my spraw­dzić, jakie zasa­dy musi­my speł­nić, wjeż­dża­jąc do kon­kret­nych państw; jakie są wymo­gi doty­czą­ce kwa­ran­tan­ny i testo­wa­nia; gdzie wystar­czy szcze­pion­ka, żeby być z nich zwol­nio­nym, a gdzie zaświad­cze­nie o prze­by­ciu cho­ro­by. Znaj­dzie­my tam też wymo­gi bez­pie­czeń­stwa obo­wią­zu­ją­ce w danych kra­jach, np. czy w miej­scu, do któ­re­go się wybie­ra­my wyma­ga­ne jest nosze­nie mase­czek, czy otwar­te są pla­że, restau­ra­cje czy obiek­ty kul­tu­ry, jakie są ogra­ni­cze­nia doty­czą­ce zgro­ma­dzeń i poru­sza­nia się, bo – war­to dodać – w nie­któ­rych pań­stwach wciąż obo­wią­zu­je godzi­na poli­cyj­na. Wystar­czy w odpo­wied­nich polach wpi­sać, skąd i dokąd pla­nu­je­my podróż oraz przez jakie kra­je będzie­my prze­jeż­dżać po dro­dze, a poka­żą nam się wszyst­kie nie­zbęd­ne infor­ma­cje. Są one aktu­ali­zo­wa­ne codzien­nie i doty­czą wszyst­kich kra­jów UE oraz Islan­dii, Liech­ten­ste­inu, Nor­we­gii i Szwajcarii.

Wię­cej infor­ma­cji na temat pro­fi­lak­ty­ki zaka­żeń znaj­dziesz na stro­nie www.medisept.pl