Lato w tym roku przywitało nas piękną słoneczną aurą i wysokimi temperaturami. Upał bywa jednak tak dokuczliwy, że jedynym ratunkiem staje się klimatyzacja. Korzystamy z niej w autach, biurach, komunikacji miejskiej, sklepach i coraz częściej także domach. Co jednak, jeśli nie jest właściwie serwisowana, czyli czyszczona i dezynfekowana?
Urządzenia klimatyzacyjne są coraz powszechniej stosowane nie tylko w przestrzeni publicznej – wiele osób decyduje się na instalację klimatyzacji również w domu. W samochodach jest w zasadzie już obligatoryjnym elementem wyposażenia, bez którego większość użytkowników aut nie wyobraża sobie życia. Oprócz ogromnej ulgi wynikającej ze zmniejszenia temperatury w rozgrzanym wnętrzu, wszelkie klimatyzatory są niestety również miejscem bytowania wielu bakterii i grzybów, które mogą powodować choroby. Jakie drobnoustroje bytują w klimatyzacjach i co wywołują?
Legionella
Niezwykle groźna bakteria wywołująca legionellozę, zwaną również chorobą legionistów (do pierwszego przypadku zakażenia tą bakterią doszło w 1976 r., podczas spotkania weteranów legionu amerykańskiego w Filadelfii). Objawem Legionellozy jest zapalenie płuc i pojawia się u osób z obniżoną odpornością. Często prowadzi również do powikłań skutkujących nawet śmiercią. Bakterie Legionelli do rozwoju potrzebują ciepłych i wilgotnych warunków oraz miejsc, w których osadzają się związki żelaza, czyli pospolita rdza. Ich rozwojowi sprzyjają także stojące, zamulone zbiorniki wodne, jak stawy i jeziora, choć jak udowodnili naukowcy – w środowisku naturalnym trudniej się nią zarazić. Najczęściej spotkać można ją w systemach klimatyzacyjnych, a także instalacjach hydraulicznych, rozpylających wodę takich jak wanny z hydromasażem, prysznice, fontanny, zraszacze ogrodowe itp. Legionellą nie można zarazić się poprzez kontakt z chorym czy nawet wypicie skażonej wody. Jedynym źródłem zakażenia jest wodny aerozol, wytwarzany przy włączonym urządzeniu.
Bakterie i wirusy
Klimatyzatory są idealnym miejscem do życia nie tylko Legionelli, ale też innych bakterii, a wśród nich gronkowca złocistego, zakażenie którym może prowadzić do zapalenia skóry, zapalenia płuc, zapalenia opon mózgowych, a nawet zapalenie wsierdzia. Wśród drobnoustrojów zamieszkujących systemy wentylacyjne można spotkać także Francisella tularensis – bakterię wywołującą tularemię – ostrą chorobę zakaźną, atakującą węzły chłonne. W urządzeniach tego typu bytują również herpeswirusy – odpowiedzialne m.in. za zapalenie spojówek, opryszczkę, ospę wietrzną, półpasiec, mononukleozę zakaźną oraz gorączkę trzydniową, tzw. „trzydniówkę” – atakującą głównie dzieci.
Alergeny
W klimatyzacjach z uwagi na ich konstrukcję gromadzi się bardzo dużo kurzu, w zakamarkach zbierają się pyłki roślin, osadza się sierść zwierzęca i roztocza. Ponadto wewnątrz urządzeń panuje mikroklimat sprzyjający wzrostowi pleśni i grzybów. Wszystkie te zanieczyszczenia klasyfikuje się jako alergeny wywołujące alergie. Ich regularne wdychanie może także prowadzić do rozwinięcia astmy oskrzelowej lub wzmagać jej objawy.
Pleśń i grzyby
Ich obecność w klimatyzatorach jest wyjątkowo niebezpieczna, ponieważ substancje wytwarzane przez grzyby, zwane mykotoksynami, są jednymi z najsilniejszych naturalnych trucizn. Do chorób wywoływanych przez mykotoksyny należą m.in. zapalenie zatok, zapalenie stawów, wysypki skórne, alergia, astma, problemy żołądkowo-jelitowe, grzybica oskrzelowo płucna, martwica wątroby, uszkodzenie nerek i inne.
Czyszczenie i odpowiednia dezynfekcja klimatyzacji są bardzo ważne. Nieodpowiednie jej serwisowanie może prowadzić do wielu chorób oraz rozwoju bakterii i grzybów, które szkodzą naszemu zdrowiu. Przeglądu połączonego z czyszczeniem i dezynfekcją powinno się dokonywać zgodnie z zaleceniami producenta, ale nie rzadziej, niż raz na 12 miesięcy, najlepiej przed sezonem letnim. W ciągu roku sami także możemy zadbać o sprzęt chłodzący, czyszcząc go np. sprayem do dezynfekcji powierzchni: dezynfekcja.pl o szerokim spektrum bójczym. Dzięki temu znacząco zmniejszamy ryzyko zakażenia bakteriami, wirusami i grzybami bytującymi w jego wnętrzu. Należy również pamiętać o tym, aby z dobrodziejstw klimatyzacji korzystać rozsądnie — zbyt duża różnica temperatur może prowadzić do przeziębień lub zapaleń gardła.